Ước lượng hợp lý cực đại (trong
tiếng Anh thường được nhắc đến với tên
MLE, viết tắt cho
Maximum Likelihood Estimation) là một phương pháp trong
thống kê dùng để ước lượng giá trị tham số của một
mô hình xác suất dựa trên những dữ liệu quan sát được. Phương pháp này ước lượng các tham số nói trên bởi những giá trị làm cực đại hóa likelihood function. Các ước lượng thu được cũng được viết tắt là MLE (
Maximum Likelihood Estimates).MLE được sử dụng chung với các phân tích thống kê khác. Lấy ví dụ khi chúng ta muốn ước lượng
chiều cao nói chung của chim cánh cụt cái trưởng thành, nhưng lại không thể nào đo được
chiều cao của tất cả chim cánh cụt trong một quần thể (do ràng buộc về thời gian hoặc chi phí). Bằng việc giả sử
chiều cao trong quần thể được
phân phối chuẩn với các tham số (
giá trị trung bình và
phương sai) chưa biết, chúng ta chỉ cần khảo sát
chiều cao của một vài cá thể mẫu trong quần thể và dùng MLE để ước lượng các tham số này. Khi nhìn vào các
chiều cao mẫu đã thu thập, có thể hình dung là, phương pháp MLE sẽ tìm ra cách giải thích hợp lý nhất cho những
chiều cao nhận được đó.Theo quan điểm của
Suy diễn Bayes, MLE là một trường hợp đặc biệt của
Maximum A Posteriori estimation (MAP), phương pháp đưa ra giả thiết về phân phối đều của các tham số. Trong suy diễn tần số, MLE lại là một trong số rất nhiều các phương pháp ước lượng tham số mà không cần dự đoán trước về phân phối. Việc dự đoán trước này được tránh bằng cách không khẳng định về xác suất của các tham số mà chỉ khẳng định về xác suất của các ước lượng, do các ước lượng đã được định nghĩa đầy đủ với các dữ liệu quan sát được và mô hình xác suất.MLE được nhà toán học
R. A. Fisher phát triển vào khoảng năm 1912-1922.
[1]